Wildernis aan het water

De natuur langs de rivieren zorgt voor onze waterveiligheid. Door de rivier meer ruimte te geven en uiterwaarden in te richten als klimaatbuffers, kan hoogwater worden opgevangen en beschermt de natuur ons tegen overstromingen. Rietmoerassen, waarvan de bodem werkt als een spons, houden water vast en slaan CO2 op. Ook ooi- of rivierbossen – de Nederlandse mangroven – houden water vast en beschermen de dijken bij hoogwater tegen beukende golven. Op sommige plekken vind je nog een stukje van de eindeloze loofbossen die ooit langs de rivier groeiden. Het rivierwater en de wind verspreiden de zaden van wilgen en populieren die spontaan kiemen op droogvallende rivieroevers. Binnen twintig jaar kunnen deze uitgroeien tot enorme zachthout-ooibossen. De stijgende zeespiegel, de langere periodes van droogte en de toename van hoogwater maken een verdubbeling van de oppervlakte van beschermende riviernatuur hard nodig.

Overstromingen, erosie, klei- en zandafzetting: de natuur laat de uiterwaarden er elk seizoen anders uitzien. Tijdens de winter overstromen de oevers en laat de rivier zand en klei achter. Harde wind blaast zand van de rivierstrandjes op tot metershoge rivierduinen. In het voorjaar groeien op deze warme, kalkrijke duinen honderden plantensoorten. Struinend langs het water ruik je de wilde tijm, valt je oog op de prachtige paarse kleur van de ereprijs en voel je de wilde kruisdistel in je kuiten prikken. Of je staat oog in oog met een van de grote grazers die Nederland rijk is. Ruim tweeduizend konikpaarden zijn heer en meester in de uiterwaarden. Door hun graasgedrag dragen ze bij aan een gevarieerd landschap waarin vlinders en andere insecten zich thuis voelen. Maar ook het werk van die andere architect blijft niet onopgemerkt: de bever. Omgeknaagde bomen en takken vormen het landschap tussen rivier en dijk. Onder water leven op dit dode rivierhout larven van eendagsvliegen en kokerjuffers. Deze onderwatergrazers filteren het water en dragen zo bij aan een betere kwaliteit.

Relaxen onder de imposante zwarte populieren van de Millingerwaard of kanoën langs de grillige grindoevers van de Grensmaas. Op struingids.nl vind je mooie tips om eropuit te trekken langs de Nederlandse rivieren. Of installeer de gratis AbelLife Struinapp in de Google PlayStore of AppStore met daarin de route Wildernis aan de Waal.