De Noordpool: Het smelt
Tekst: Stéphanie van den Merkhof
In de zomer van 2050 zal de Noordpool naar verwachting voor het eerst helemaal ijsvrij zijn. De gemiddelde temperatuur steeg namelijk met wel 3 graden. Dat is twee keer zo snel als in de rest van de wereld! Wat betekent dit voor de mensen die er wonen, en voor bijzondere dieren als de ijsbeer, de walrus en de poolvos die afhankelijk zijn van een dikke laag, betrouwbaar zee-ijs?
Door de lage temperaturen en de barre omstandigheden is het noordpoolgebied niet geschikt voor landbouw. De inheemse bevolking is afhankelijk van jacht en visserij. Doordat het zee-ijs smelt, verdwijnen deze voedselbronnen. Het ijs fungeert voor de noordpoolbewoners ook als weg: met hun sledehonden reizen ze naar verre familie en visserijgronden. Nu het ijs steeds minder betrouwbaar wordt, is het gevaarlijk om te reizen. Inheemse bewoners zakken er soms letterlijk doorheen en komen daarbij om.
Het verdwijnende zee-ijs brengt ook dieren in de problemen. Robben in dit gebied werpen bijvoorbeeld hun jongen op het ijs. De pup rust op het ijs, terwijl zijn moeder via een nabijgelegen gat in het water jaagt op voedsel.
IJsberen gebruiken het zee-ijs op hun beurt om op robben te jagen. Sterker nog: het is de enige manier om bij deze prooi te komen. Het smelten van het ijs dwingt ijsberen langer aan land te blijven en te vasten. Vooral jonge dieren, die minder vetreserves hebben, overleven deze periodes niet. Uit een recente internationale studie blijkt dat veel ijsbeerpopulaties nog voor het eind van deze eeuw sterk zullen afnemen.
Wanneer het ijs smelt, gaan ijsberen noodgedwongen vaker aan land op zoek naar eten. Dit leidt tot onveilige situaties en conflicten met mensen, waarbij de ijsbeer vaak het onderspit delft. Kortom: de Noordpool staat onder grote druk en het tegengaan van klimaatverandering is essentieel om deze wondere witte wereld te behouden.