Haaien en koraal
Verstoord evenwicht
Haaien en koraal. De een kan niet zonder het ander. Dat het aantal haaien bij koraalriff en wereldwijd aanzienlijk is afgenomen, is dan ook slecht nieuws voor de kraamkamers van de oceaan. Tijd om het evenwicht te herstellen.
Samenstelling: Sabine Bos
Wie ooit gezonde koraalriffen heeft gezien, weet dat het wonderlijke en kleurrijke onderwaterwerelden vol leven zijn. Ze worden niet voor niets de kraamkamers van de oceaan genoemd. Bijna een kwart van alle vissen en andere zeewezens leeft rond, in of van koraalriffen. De riffen bieden, net als mangroves en zeegrasbedden, voedsel en bescherming. Dat geldt zeker ook voor haaien. Naast een plek om te jagen, vormen de ondiepere riffen perfecte kraamkamers voor deze iconische roofvissen.
Koraalriffen zijn bovendien natuurlijke golfbrekers. Ze beschermen kustgebieden tegen de steeds extremere weersinvloeden als gevolg van klimaatverandering. Andersom wordt het koraal juist bedreigd door klimaatverandering. Maar ook door vervuiling, nietduurzaam toerisme en schadelijke visserij is de laatste dertig jaar bijna de helft van al het koraal verdwenen.
Koraalriffen hebben haaien nodig
Koralen zijn rijke en complexe oases vol biodiversiteit. Wanneer een van de schakels verdwijnt, heeft dat effect op het hele ecosysteem. Het is dan ook verontrustend dat onderzoek uitwijst dat het aantal haaien bij koraalriffen wereldwijd aanzienlijk is afgenomen. Volgens wetenschappers zijn rifhaaien op veel plaatsen ‘functioneel uitgestorven’.
En dat terwijl haaien zeer belangrijk zijn voor de gezondheid van het koraal en een goed werkende voedselketen. Door de sterke afname van de toppredatoren neemt het aantal andere roofvissen zoals tandbaarzen, makrelen en snappers toe. Deze vissen eten relatief veel kleine, plantenetende vissen. En die kleine vissen eten weer de algen die tussen koralen groeien. Deze algen ontnemen jonge koralen licht en ruimte, waardoor ze niet goed kunnen groeien en soms zelfs verstikt worden.
Kortom: koraalriffen hebben haaien nodig en andersom. Daarom is het voor een goed evenwicht onder water cruciaal om zowel het koraal als de haai beter te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, vervuiling en schadelijke visserij.