Stelling:
‘Minder plastic gebruiken begint bij jezelf.’ Tekst: Jolenta Weijers
Bij wie ligt de verantwoordelijkheid om minder (wegwerp) plastic te gebruiken? Moet de overheid strengere regels stellen? Het bedrijfsleven meer verantwoordelijkheid nemen? Of kun je als consument een stapje extra zetten?
Cindy Gerretsen
Fysiotherapeut en natuurliefhebber
‘Van de overheid verwacht ik wetgeving’
‘Zelf probeer ik zo min mogelijk plastic te gebruiken. Ik heb een eigen boodschappentas, een groentetasje voor in de supermarkt, een afwasbaar boterhamzakje en een herbruikbare drinkbeker. Kinderen geef ik het liefst houten speelgoed of een boekje. Veel spullen zijn onzinnig verpakt en ik kies altijd voor de onverpakte optie. Ik koop liever een krop sla dan een zakje. Soms zwicht ik voor gemak, bijvoorbeeld wanneer ik onderweg iets wil eten. En als mijn supermarkt alleen komkommer in plastic verkoopt, ga ik niet vijf winkels afstruinen op zoek naar een onverpakte. Ik houd van de natuur en vind het schrijnend om te zien hoeveel afval we met z’n allen produceren. We moeten in actie komen, anders verpesten we het voor volgende generaties. En als ik “we” zeg, bedoel ik niet alleen consumenten maar ook het bedrijfsleven en de overheid. Als bedrijven – bijvoorbeeld supermarkten – plastic blijven aanbieden, blijven wij het kopen. Ik begrijp dat verandering tijd kost, maar het moet wel gaan gebeuren. Van de overheid verwacht ik wetgeving, waardoor we minder plastic gaan gebruiken. Aan het verbod op gratis plastic tasjes zie je hoe makkelijk dat kan zijn.’
Constance Steenkamp-Faaij
Programmamanager Amsterdam Plastic Smart City 2030
‘Er kan veel en samen bereik je het meest’
‘Amsterdam is de eerste stad ter wereld die meedoet aan het WWF-initiatief Plastic Smart Cities. Ik ben er heel trots op dat ik daaraan mag bijdragen. We hebben grootse, wilde plannen. Dat moet ook wel, want Amsterdam wil in 2050 helemaal circulair zijn. We zijn op de goede weg, maar er moet nog veel gebeuren. Ik vind dat de gemeente mensen moet verleiden om minder plastic te gebruiken. Dat kost geld, maar opruimen kost óók geld. Weet je dat we vorig jaar 42.000 ton plastic uit de Amsterdamse grachten hebben gehaald? Dat zijn omgerekend 2,5 miljoen halve literflesjes! Dat ene flesje dat jij weggooit, is er een van heel veel meer. Er kan veel en samen bereik je het meest. Als je wilt dat mensen minder flesjes kopen, installeer dan – zoals we in Amsterdam deden – drinkwatertappunten. Als je wilt dat de toeristenindustrie minder plastic verbruikt, geef hoteliers dan een alternatief voor al die apart verpakte lakens. Als je wilt dat je inwoners onverpakte groenten kopen, geef ze dan een stoffen tasje.’
Laura Jungmann
Sustainability manager bij Albert Heijn
‘Klanten vragen om minder verpakkingen’
‘Plastic terugdringen is de verantwoordelijkheid van overheid, bedrijfsleven en consumenten samen. Wij hebben ons voorgenomen om in 2025 een kwart minder plastic te gebruiken bij onze eigenmerkproducten. Het plastic dat overblijft, moet over vijf jaar volledig te recyclen zijn. Om dat te bereiken, nemen we al onze producten onder de loep: is de verpakking überhaupt nodig, kan het misschien met minder plastic, kan het met ander materiaal? Zo zitten bananen niet meer in een zak, maar hebben ze een banderol van recyclebaar plastic. In de voorbije twee jaar hebben we in totaal 3,7 miljoen kilo minder verpakkingsmateriaal gebruikt. In 2025 zitten we op 20 miljoen kilo minder. Verpakkingen afschaffen is geen doel op zich, want ze zijn niet per se slecht. Ze zorgen ervoor dat producten langer goed blijven en daardoor gooien we minder voedsel weg. Maar het kan wel minder en daar werken we hard aan. We merken heel duidelijk dat klanten om minder verpakkingen vragen. Daarom kun je herbruikbare nylon tasjes kopen op de groente-afdeling. Na vier keer gebruiken hebben ze een lagere impact op het milieu dan zakjes die je na één keer weggooit.’
Marije de Mooij-Honders
Eigenaar bloemenwinkel De Bloemenmand in Weesp
‘Als ondernemer kan ik niet honderd procent politiek correct zijn’
‘Ik merk dat mensen zich meer bewust worden van de berg onnodig afval die we met z’n allen produceren. Sommige klanten zeggen: “Verpak die bloemen maar niet in plastic, want thuis gooi ik het meteen weer weg.” Maar 95 procent van de klanten wil wel folie. Drie jaar geleden zijn we alle bloemen alleen in papier gaan verpakken. We wilden minder plastic gebruiken en tegelijk iets ambachtelijks uitstralen. We hadden ongebleekt en ongekleurd papier – bewerkt papier is minstens zo belastend voor het milieu als plastic – dat we met touw vastbonden. Maar mensen wilden het niet. Een bos bloemen moet iets feestelijks uitstralen, papier is te praktisch. Bovendien: als een bos in een emmer staat, trekt het vocht in het papier en vervolgens in de bloemen. Dat gaat ten koste van de houdbaarheid. Er bestaat een alternatief, een folie van bamboe- of maïsvezel, maar dat is onbetaalbaar. Nu combineren we papier en plastic. Daarmee krijgt papier toch aandacht. En op verzoek laten we het plastic weg. Ik vind niet dat ik als ondernemer honderd procent politiek correct kan zijn. Ik moet ook commercieel denken, want er eten vier gezinnen van deze winkel.’