Intensieve landbouw is een belangrijke veroorzaker van natuurverlies. Denk aan grootschalige insectensterfte, de daling van het aantal weidevogels en de verdroging van natuurgebieden. Het huidige landbouwsysteem is onhoudbaar geworden. Ook veel boeren zitten klem: ze hebben een hoge schuldenlast en krijgen te weinig geld voor hun producten. Een omslag naar natuurvriendelijke landbouw is goed voor wilde planten en dieren én geeft boeren toekomstperspectief. Daarom moet Nederland inzetten op wet- en regelgeving die natuur écht beschermt en stimulerende maatregelen nemen om boeren te helpen deze omslag te maken.

• CDA: ‘De natuur is de basis van ons bestaan en als maatschappij zijn we verantwoordelijk voor het beschermen ervan. Niet voor niets is rentmeesterschap een van de kernpunten van het CDA. De Nederlandse agrarische sector loopt wereldwijd voorop als het gaat om innovatie en duurzaamheid. Het is nodig om nog meer te innoveren, zodat de productie nog duurzamer en natuurvriendelijker wordt. Een voorwaarde hierbij is wel dat boeren die investeren in innovatie een eerlijke prijs voor hun producten krijgen. Dat is nu meestal niet het geval. Een eerlijke prijs is volgens ons de sleutel tot natuurvriendelijkere landbouw.’
• DENK: ‘We vinden het noodzakelijk om extra te investeren in milieu en natuur. Dat betekent meer ruimte voor natuur en een grotere bewustwording van onze jeugd als het gaat om onze natuur. DENK pleit voor een circulaire economie, met gezond voedsel waaraan zo min mogelijk gif wordt toegevoegd. We zetten in op een natuurvriendelijke, schonere en kleinschaligere landbouw, waarbij we de dierdichtheid terugdringen. Dit zou ook een grote bijdrage leveren aan de oplossing van het stikstofprobleem.
• GroenLinks: ‘GroenLinks streeft naar landbouw die gericht is op kwaliteit en niet op kwantiteit. Er komt wat ons betreft een einde aan de intensieve veehouderij en aan economische schaalvergroting die ten koste gaat van dierenwelzijn, het verdienvermogen van de boer en landschap. We pleiten voor een kleinere veestapel en een verbod op megastallen. De kringlopen moeten korter en diervoer moet niet ten koste gaan van ontbossing elders. Een gezonde bodem met een verstandig gebruik van dierlijke mest wordt de basis van de landbouw. Dierenwelzijnseisen worden strenger en biologische landbouw wordt gestimuleerd, waardoor natuurinclusieve landbouw de standaard wordt.’

Om ons land tegen rivieroverstromingen te beschermen, is de Nederlandse overheid vooral bezig met dijkversterking. Maar er zijn veel slimmere oplossingen die ons niet alleen tegen hoog water beschermen, maar tegelijkertijd natuurwinst, een mooi landschap en recreatieruimte opleveren. Denk aan rivierbossen, kwelders op de plek waar nu weilanden liggen en natuurgebieden die het water kunnen opvangen en vasthouden. Daarmee bied je tegelijk ook een oplossing voor droge periodes.

• PvdA: ‘Begin jaren ’70 streden natuurbeschermers voor het behoud van de zilte natuur in de Oosterschelde. De Delta-ingenieurs pleitten voor volledige afdamming van de Oosterschelde. Tijdens een vaartocht in november 1974 liet toenmalig ministerpresident Joop den Uyl zich overtuigen: geen harde dam, maar een doorlaatbare waterkering. Hij weerstond de druk van ingenieurs en rekenmeesters. Die keuze bewijst tot op de dag van vandaag dat waterveiligheid goed te combineren is met behoud en versterking van natuurwaarden én de lokale economie (toerisme, recreatie en visserij). We moeten niet kiezen voor de goedkoopste en gemakkelijkste oplossing, maar voor de oplossing die de meeste waarde creëert.’
• SP: ‘Naast noodzakelijke dijkversterkingen ziet de SP heil in het voortzetten van de successen van het Ruimte voor de Rivier-programma, waarbij uiterwaardengebieden worden teruggeven aan de natuur. De projecten die zijn gestart laten zien dat waterveiligheid hand in hand kan gaan met het versterken van de biodiversiteit en het tegengaan van verdroging en klimaatverandering. Bovendien wordt het landschap verfraaid voor omwonenden en recreanten. De rivieren en uiterwaarden lijden helaas nog steeds onder vervuiling door (voormalige) industrie. Daarom dienen de huidige milieu-eisen voor fabrikanten te worden aangescherpt en moet het uitspoelen van landbouwgif, mest en industrieel afval worden gestopt.’
• PVV: We hebben de PVV meerdere keren gevraagd hun standpunt over de toekomst van de Nederlandse rivieren te delen, maar geen reactie ontvangen.

Van alle landbouwproducten waarvoor bossen of andere natuur zijn vernietigd, eindigt een derde op de Europese markt. Nederland speelt hierin een belangrijke rol. We zijn Europa’s grootste importeur en doorvoerhaven van producten als soja, palmolie en cacao. Om het wereldwijde verlies van natuur te stoppen, moet er een Europese bossenwet komen. Hierin wordt geregeld dat bedrijven altijd moeten kunnen aantonen dat hun producten niet gelinkt zijn aan ontbossing.

• SGP: ‘De SGP maakt zich zorgen over de ontbossing. Ver weg in bijvoorbeeld het Amazonegebied en dichtbij in onze natuurgebieden. Het is belangrijk dat Europese landen samen optrekken om te voorkomen dat import van producten bijdraagt aan deze ontbossing. Het bedrijfsleven moet daarbij wel mee kunnen schakelen. Ook is het van belang dat bijvoorbeeld Brazilië gestimuleerd wordt om meer in actie te komen. En de hand moet in eigen boezem. Het kan niet zo zijn dat door Europese duurzaamheidsambities een enorme houtkap plaatsvindt om verstookt te worden in onze energiecentrales. We vinden dat een Europese bossenwet daar ook wat aan moet doen.’
• VVD: ‘Voor het klimaat, de biodiversiteit en de bewoners van bosgebieden is het belangrijk dat wij ons inzetten om ontbossing te stoppen. Ontbossing is een wereldwijd probleem dat vraagt om een wereldwijde oplossing. Europese wetgeving is volgens de VVD niet de meest voor de hand liggende oplossing. In plaats daarvan is het effectiever om in handelsakkoorden afspraken te maken over ontbossing. Daarnaast moeten we Nederlandse innovaties op het gebied van duurzame en efficiënte landbouw beter met andere landen delen, zodat minder bosgrond voor landbouwproductie opgeofferd hoeft te worden.’
• Partij voor de Dieren: ‘Een Europese bossenwet is een essentiële stap naar een ontbossingsvrije wereld. Omdat ontbossing vooral wordt veroorzaakt door het consumptiegedrag en de handelsdrift van rijke landen, moeten we allereerst kritisch naar het Nederlandse en Europese landbouw-, biomassa- en handelsbeleid kijken. De financiële sector is medeschuldig door leningen en beleggingen te verstrekken aan bijvoorbeeld bedrijven die de Amazone leegkappen. Naast een bossenwet pleit de Partij voor de Dieren voor het strafbaar maken van ‘ecocide’: de grootschalige vernietiging van natuur en ecosystemen.

Rondom Saba, Sint Eustatius en Bonaire vind je prachtige, visrijke koraalgebieden waar zeeschildpadden leven. Wetenschappers denken dat het koraal in dit deel van het koninkrijk over vijftien jaar verdwenen zal zijn. De hoofdoorzaken van koraalsterfte zijn klimaatverandering en de grote hoeveelheid stikstof, fosfaat en poepbacteriën die in zee terechtkomt. Dat is een gevolg van het feit dat op de eilanden vrijwel geen riolering is. Als Nederland nú 50 miljoen euro investeert, kunnen de drie eilanden binnen vijf jaar water- en afvalzuivering aanleggen. Dat is goed voor natuur, toerisme en volksgezondheid.

• 50PLUS: ‘50PLUS draagt de bescherming van het koraal bij Saba, Sint Eustatius en Bonaire een warm hart toe. We steunen de noodzakelijke investeringen in rioleringen en afvalwaterzuiveringen die vereist zijn om de kwetsbare natuur op en rond de eilanden te beschermen. Dat is zeker een investering van 50 miljoen euro waard. Het koraal in deze Nederlandse gemeenten mag niet verdwijnen door menselijke of politieke nalatigheid.’
• ChristenUnie: ‘De koraalriffen in Caribisch Nederland zijn een van de meest bijzondere natuurgebieden in ons koninkrijk. We zien dat vervuiling de natuur aantast en de biodiversiteit onder druk staat. De ChristenUnie vindt dat we goed voor de schepping moeten zorgen. Goede riolering kan natuur, mens en dier op Bonaire, Sint Eustatius en Saba helpen. Dit past binnen onze ambitie om structureel meer geld aan natuurherstel uit te geven en de kwaliteit van leven in Caribisch Nederland te verbeteren.’
• D66: ‘De koraalbedekking op de eilanden is met tachtig procent verdwenen sinds de jaren 70 van de vorige eeuw. Wat D66 betreft kan dit niet langer doorgaan. Naar aanleiding van onze motie komt de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit eindelijk in actie om de natuur in Caribisch Nederland te redden. Maar dit is niet genoeg. Een goede riolering is essentieel om te voorkomen dat rioolwater in zee terechtkomt. D66 heeft een voorstel ingediend dat de regering oproept om de eilanden te ondersteunen bij effectief afvalwaterbeheer, zodat het koraal over tien jaar niet verdwenen is. We zullen ons blijven inzetten om ons koraal te redden.’

Wil je weten wat politieke partijen beloven in hun verkiezingsprogramma en welke partij het beste bij jou past, doe dan de StemWijzer. Om te zien wat partijen in de Tweede Kamer de afgelopen tijd hebben gestemd op onderwerpen die belangrijk voor jou zijn, kijk dan bij StemmenTracker.