Richard Barrett / WWF-UK

Plezierjacht moet worden verboden De stelling

Een dier doden voor je plezier. Of om een trofee te bemachtigen. Veel mensen willen het zo snel mogelijk verbieden, maar er klinkt ook een ander geluid. Vier meningen over plezierjacht.

Tekst: Jolenta Weijers

‘Ik kan alleen maar denken: wat beziélt je?’

Simone Eckhardt
Directeur van SPOTS, een stichting die zich inzet voor bedreigde wilde katachtigen

'Van de jacht begrijp ik helemaal niets. Als ik zo'n foto zie van een jager die trots een doodgeschoten dier omhoog houdt, kan ik alleen maar denken: wat beziélt je? Het is niet eens een prestatie, want zo'n dier wordt vaak in de val gelokt. Er hangt een stuk vlees aan een boom en als het dier op de geur afkomt, krijgt het de kogel. Walgelijk! Maar dat is als ik “gewoon Simone” ben.'

'Als directeur van SPOTS moet ik mijn emoties uitschakelen en heel rationeel bedenken: op welke manier help ik wilde dieren het meest? De katachtigen, zeker luipaarden en jachtluipaarden, leven buiten natuurparken in de nabijheid van mensen. Omdat ze kostbaar vee doden, worden ze bij bosjes vergiftigd. Dat is verschrikkelijk, maar ook te begrijpen. De lokale bevolking noemt westerlingen soms online activisten; óns bestaan is immers niet in gevaar.'

'Inmiddels weet ik dat het niet om individuele dieren gaat, maar om de soort. Moet ik nee blijven zeggen tegen plezierjacht als de dood van één leeuw genoeg opbrengt om het verlies van vee te compenseren, waardoor het vergiftigen ophoudt? Ik vind dat een gewetensvraag. Maar het is vijf voor twaalf. We hebben de luxe niet meer om ons druk te maken over één leeuw terwijl de hele soort op uitsterven staat.'

 

‘Als trofeejacht wegvalt, is de natuur in Namibië slechter af’

Maxi Louis
Directeur van de Namibian Association of Community Based Natural Resource Management Support Organisations

'In Namibië is natuurbeheer door lokale gemeenschappen heel succesvol. Er zijn bijvoorbeeld weer volop zwarte neushoorns, terwijl die soort zo goed als verdwenen was. In de 86 gemeenschapsreservaten die Namibië telt, wonen ongeveer 225.000 mensen.'

'Voor het natuurbeheer worden wildwachters aangesteld. Hun salarissen worden betaald met geld uit toerisme én trofeejacht. In 2018 bracht de trofeejacht ruim 1,6 miljoen euro op. Dat geld is hard nodig, want lang niet elk gebied is geschikt voor toerisme. Bovendien loopt het toerisme terug. Als de trofeejacht wegvalt, is de natuur in Namibië slechter af.'

'De bevolking gaat dan proberen op een andere manier aan geld te komen. Bijvoorbeeld door een natuurgebied op te offeren voor landbouw. Of door stroperij. Wanneer dat gebeurt, zijn we verder van huis. We begrijpen dat veel westerlingen het doden van een dier wreed vinden. Wat we niet begrijpen, is dat zij niet inzien dat de lokale bevolking veel offers brengt door in de buurt van wilde dieren te leven.'

'De trofeejacht in Namibië is volstrekt legaal en er gelden strenge regels voor. Dat moeten westerlingen respecteren. Natuurlijk is het fijn als organisaties als WWF ons helpen met natuurbeheer, maar wij willen wel onze eigen beslissingen nemen.'

 

‘Je offert één dier op om hele ecosystemen te redden’

Arie Trouwborst
Jurist en hoofddocent aan Tilburg University. Houdt zich onder andere bezig met wetgeving rond mens-dierconflicten in Europa en Afrika.

'Als ik op mijn gevoel afging, dan wist ik het wel. Maar de vraag is of je gevoel het laatste woord moet krijgen. Onderzoek laat namelijk zien dat plezierjacht de natuur per saldo juist helpt. Je moet trofeejacht pas beperken of verbieden als je een plan B hebt om natuurgebieden te beschermen.'

'Het draait allemaal om geld. Wilde dieren als olifanten en leeuwen vernielen maïsvelden en eten geiten op. Zo lopen de vaak toch al arme boeren inkomsten mis. Geen wonder dat ze geneigd zijn de boosdoeners te doden. Ze laten dat alleen achterwege als ze meer verdienen aan trofeejacht. If it pays, it stays, heet dat. Gaat die geldkraan dicht, dan verandert natuur al snel in landbouwgebied.'

'Wat je met plezierjacht in feite doet, is nu en dan één dier opofferen om hele ecosystemen te redden. Een goed voorbeeld is Kenia, dat de jacht verbood in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Sindsdien is het aantal wilde dieren met zeventig procent afgenomen – al moet je dat deels toeschrijven aan bevolkingsgroei.'

'In Zuid-Afrika, waar rond dezelfde tijd wildlife ranches zijn ingericht en waar trofeejacht is toegestaan, kwamen juist veel meer wilde dieren en natuurgebieden. Ik constateer wel dat de trofeejacht niet overal goed is geregeld. Soms gaat er te weinig geld naar de lokale bevolking. Dat moet anders.'

 

‘Plezierjacht is ook een vorm van bescherming’

Amy Dickman
Onderzoeker bij de Wildlife Conservation Research Unit van de universiteit van Oxford. Ze richt zich met name op mens-dierconflicten in Tanzania.

'Ik hou van dieren en ben vegetariër. Het idee dat je dieren doodt voor je plezier, vind ik afstotelijk. Maar ik ben bang dat er met impulsieve en goedbedoelde reacties op plezierjacht alleen maar minder wilde dieren komen, zoals de ernstig bedreigde leeuw.''

'Jacht is niet de grootste bedreiging voor leeuwen. Het belangrijkst zijn het verlies van leefgebied, gebrek aan prooi door stroperij en het conflict met de lokale bevolking. De plezierjacht beschermt leeuwen buiten de nationale parken. De strijd tegen stropers – een van de grootste bedreigingen –wordt ermee betaald.''

'Jammer genoeg bestaat daar op dit moment geen betere manier voor. Toerisme is niet de redding; dat levert al te weinig op om leeuwen veiligheid te garanderen in beschermde gebieden. Bovendien: het kan niet zo zijn dat buitenstaanders achteloos veranderingen doorvoeren.''

'De lokale bevolking moet erop vooruitgaan als er iets verandert. Als het aan mij ligt, verdwijnt de plezierjacht. Maar dat kan pas zodra we betere opties hebben om de natuur te beschermen en lokale gemeenschappen te versterken. Als we er eerder mee stoppen, worden jachtgebieden bewoond en bebouwd. Dat maakt de situatie nog veel erger.'