Oranje Boven: Leve de Monachvlinder In Beeld
Monarchen zijn de koningen van de trekvlinders. Vanuit Noord-Amerika vliegen ze in de herfst ruim 3500 kilometer naar overwinteringsgebied in Mexico. Helaas is hun aantal de afgelopen jaren drastisch gedaald. Samenstelling: Nathalie van Koot
De bijzondere levensreis van monarchvlinders was heel lang onbekend. In het noorden van de VS leggen vrouwtjes hun eitjes op de zijdeplant. Voor de rupsjes vormt deze plant – die voor veel andere diersoorten zoals vogels giftig is – het enige voedsel. In de herfst vliegt een deel van de volwassen vlinders naar Mexico, waar ze als een enorme oranje wolk neerstrijken op heilige zilversparren in hooggelegen naaldbossen. Deze indrukwekkende migratie is nergens anders ter wereld te zien.
Meten en de biosfeer herstellen
Bescherming door lokale gemeenschappen
Onderzoekers van het Wereld Natuur Fonds en lokale Mexicaanse organisaties meten jaarlijks het totaaloppervlak dat de monarchkolonies bedekken. Hoe meer hectares, hoe meer vlinders. Helaas was het aantal dieren in december 2020 een kwart minder dan het jaar daarvoor. Al langer zitten er slechte jaren tussen. Daarmee hangt het voortbestaan van de monarchvlinder aan een zijden draadje.
Een belangrijke oorzaak is dat het aantal zijdeplanten in de VS sterk achteruit is gegaan door het gebruik van landbouwgif. Daarnaast worden in het Mexicaanse overwinteringsgebied veel bomen illegaal gekapt. Lokale gemeenschappen spelen een belangrijke rol in de bescherming van de monarchen, onder meer door het tegengaan van de kap.
De vlinders betekenen veel voor Mexicanen. Hun voorouders dachten dat monarchen de zielen van de doden waren en tegenwoordig vormen de vlinders een belangrijke toeristische trekpleister. Met man en macht worden naaldbomen gekweekt om het biosfeerreservaat te herstellen en in de VS worden massaal inheemse zijdeplanten geteeld.
Hopelijk kan hierdoor de unieke vlucht van de monarchvlinder ook in de verre toekomst bewonderd worden.