Werken in het groen Hoe doen zij het
Tekst: Ernest Marx, beeld: Sicco van Grieken
Werk is een groot onderdeel van ons leven. Dat maakt het extra interessant om al die tijd en energie te steken in een baan die bijdraagt aan het welzijn van mens, dier en klimaat. Deze vier mensen kozen bewust voor een duurzame carrière.
'Ik verdiep me vooral in de natuur op plekken waar we wonen. Dat kan gaan om de eigen tuin, maar ook om groenstroken in de straat of parken. De stad is een heel belangrijke leefomgeving voor planten en dieren. Zo’n 10 procent van onze wilde natuur doet het daar goed. Alleen staat die stadsnatuur ontzettend onder druk. Een van onze concepten is Tiny Forest. Dat is inheems bos ter grootte van een tennisbaan, midden in de stad. We hebben er inmiddels meer dan 160 geplant in het hele land. Op die plekken kun je echt een stukje wilde natuur beleven met jouw buurt of school.’
Wat vind jij het mooiste aan jouw werk?
‘De verbinding tussen mensen en natuur. Ik vind het mooi om mensen een handelingsperspectief te bieden om bijvoorbeeld hun tuin te vergroenen. Maar ik geef ook graag gemeenten en projectontwikkelaars een duwtje in de groene richting. Ik wilde altijd bioloog worden, maar zag mezelf niet tot aan mijn pensioen met een loepje voor een mierenhoop liggen. Ik wilde ook iets met mensen. De verbintenis tussen mens en de natuur komt terug in alles wat ik tot nu toe heb gedaan. Ik blijf het fascinerend vinden hoe alles groeit en bloeit. En ja, de natuur staat onder druk. Maar als je haar de ruimte geeft, komt ze ook weer terug.’
‘Stichting DOEN is dertig jaar geleden opgericht door de Nationale Postcode Loterij om innovatieve en duurzame initiatieven te ondersteunen. Wij zijn op zoek naar vernieuwende ideeën en ondernemers die de wereld een beetje beter willen maken. Mét een goed businessmodel. Ik ben het eerste aanspreekpunt voor alle initiatieven die gaan over duurzame energie en circulaire economie. Dat past heel goed bij mij. Ik ben van origine bioloog en wilde vroeger altijd boswachter worden. Ik was als kind al gefascineerd door de natuur en de schoonheid ervan. In feite ben ik een groene nerd en wil ik altijd al graag bijdragen aan het beschermen en herstellen van de natuur. Mede daarom is Wilder Land een van mijn lievelingsprojecten bij DOEN. Dat bedrijf zaait kruiden in bij boeren op hun graslanden om de biodiversiteit te bevorderen en de grond te herstellen. Uiteindelijk oogsten ze die kruiden weer en daar maken ze thee van.’
Wat geeft je de meeste voldoening?
‘Ik word best droevig als ik zie hoe het er op wereldniveau aan toe gaat met de natuur, de afname van biodiversiteit en de klimaatverandering. Wat ik zo leuk vind aan werken bij DOEN, is de enorme positiviteit. We ondersteunen initiatieven en start-ups die de wereld beter willen maken, die de natuur helpen herstellen en laten zien dat een circulaire economie mogelijk is. Bij de organisaties die we ondersteunen, werken superleuke mensen die niet alleen erg slim zijn maar ook echt iets willen bijdragen. Ze moeten daarin ongelooflijk creatief zijn omdat de oplossingen die ze bedenken nog niet bestaan. Van die positieve insteek word ik heel erg blij.’
‘Een van de interessantste dingen die ik nu leer, is dat achter natuurbescherming vaak een complexe problematiek schuilgaat. Zo zijn er natuurgebieden waarnaast groepen mensen wonen die illegaal in dat gebied jagen. Dat is een probleem. Als natuurorganisatie kun je denken: we moeten zorgen dat deze mensen niet meer stropen. Maar wat ik tijdens mijn opleiding heb geleerd, is om ook te kijken waarom die mensen daar illegaal jagen. Is hun leefgebied ingeperkt? Welke rol speelt armoede? Zitten er andere problemen achter de illegale jacht die ook aandacht moeten krijgen? Klimaatverandering, biodiversiteitsverlies en marginalisatie van groepen mensen hangen sterk met elkaar samen. Natuurbescherming heeft de potentie om al deze aspecten aan te pakken. Daar wil ik me heel graag voor inzetten.’
Heb je dat vanuit huis uit meegekregen?
Als meisje was ik enthousiast lid van de WWF Rangerclub en ik verslond boeken over dieren. Op vakantie gingen we vaak snorkelen. Ik denk dat ik daar mijn fascinatie heb opgedaan voor hoe schitterend de natuur kan zijn. Mijn gedrevenheid komt voort uit bezorgdheid over hoe de mens met onze planeet omgaat. Ik ben bezorgd over de opwarming van de aarde en probeer zelf zo duurzaam mogelijk te leven. Ik koop mijn kleding vooral tweedehands en eet al dertien jaar vegetarisch. Maar het blijft soms schipperen. Binnenkort start WWF een project in Kenia waar ik voor mijn scriptie-onderzoek naartoe mag. Een prachtige kans. Maar ik moet wel naar de andere kant van de wereld vliegen. Vanuit milieuoogpunt vind ik dat lastig.’
‘Ik ben opgegroeid in Dordrecht en kwam als kind veel in de Biesbosch. Ik vond het heerlijk om in de natuur te zijn. Als tiener verdween dat naar de achtergrond. Ik was vooral druk met mijn vriendengroep en uitgaan. Omdat ik handig ben met computers, koos ik voor een ICT-opleiding. Ik heb tien jaar bij verschillende helpdesks en als systeembeheerder gewerkt. Maar ik miste altijd enthousiasme en zingeving. Ik vroeg me geregeld af: voor wie doe ik dit? Uiteindelijk realiseerde ik me dat ik liever in de natuur bezig was. Natuur vind ik belangrijk en ik wil heel graag mijn steentje bijdragen aan de instandhouding ervan.'
Hoe heb je die overstap gemaakt?
‘Na een paar jaar ICT zat ik een beetje met mezelf in de knoop. Om te onderzoeken wat ik wilde, ben ik eerst vrijwilligerswerk in de groenvoorziening gaan doen. Ik heb vooral veel bermen gemaaid, maar was wel lekker buiten en elke dag met collega’s op pad. Mijn vriendin merkte vrij snel dat ik vrolijker thuiskwam. Ik ben vervolgens gaan werken in het openbaar groen. Dat was financieel een flinke stap terug en het was bovendien onzeker of ik mijn droom kon verwezenlijken: boswachter worden. Uiteindelijk heb ik me ingeschreven voor een leerlingplek bij Staatsbosbeheer en kon ik een opleiding bos- en natuurbeheer doen. Mijn droomlocatie was de Biesbosch, de plek waar ik als kind zo graag kwam. Het is fantastisch dat ik hier een baan heb kunnen krijgen. Ik heb het ongelooflijk naar mijn zin en doe mijn werk vol passie.’
5 tips voor als je ook een groene carrièrestap wil zetten
-
1
1. Doe zelfonderzoek
Voordat je je op een nieuwe groene baan of studie stort, is het handig om de zaken even op een rij te zetten. Wat past het best bij jou, je opleidingsniveau en werkervaring? Waar liggen jouw groene interesses? Begin daarom met een gedegen zelfonderzoek. Tips vind je op: carrieretijger.nl.
-
2
2. Maak je baan groener
Ben je tevreden met je huidige baan of studie, ook al is deze niet uitgesproken groen? Dan kun je jouw huidige werk wellicht een duurzame impuls geven. Uit een rapport van McKinsey blijkt dat 43 procent van de bedrijven wil verduurzamen en daarvoor zijn duurzaamheidsleiders en -medewerkers nodig. Iets voor jou?
-
3
3. Zoek op groene carrièresites
Het aanbod duurzame banen is in Nederland sinds 2017 met 56 procent gestegen. Er zijn veel vacaturesites die zich in groene beroepen specialiseren. Dat maakt de zoektocht naar duurzaam werk een stuk makkelijker. Kijk bijvoorbeeld op duurzamevacaturebank.nl of baanmetimpact.nl. Op greenjobs.nl vind je naast groene vacatures en opdrachten ook stageplekken en vrijwilligerswerk.
-
4
4. Check een bedrijf
Studeer je nog? Of oriënteer je je op (nieuw) werk? Misschien wil je dan eerst meer weten over welke bedrijven er in Nederland zijn die zich bezighouden met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Op mvonederland.nl (het bedrijvennetwerk van duurzame ondernemers) staat een overzicht van MVO-bedrijven.
-
5
5. Begin klein
Wil je meer doen met natuur of duurzaamheid? Maar weet je nog niet wat? Begin met iets kleins. Je hoeft echt niet eerst een opleiding te volgen om een groene bijdrage te kunnen leveren. Onderzoek bijvoorbeeld waar je kunt helpen met bomen planten. Of sluit je aan bij een natuurorganisatie. Vaak gaat het groene balletje dan vanzelf rollen.