‘Palmolie boycotten helpt tegen ontbossing’
Palmolie is de meest gebruikte plantaardige olie ter wereld en zit in veel producten die we elke dag gebruiken. Helaas gaat grootschalige productie ten koste van het tropisch regenwoud. Moeten we het daarom boycotten? We vroegen vier mensen naar hun mening.
'Geen palmolie eten is best ingewikkeld'
‘Palmolie zit in veel producten. Dat is logisch, want oliepalmen groeien snel en brengen veel op. Maar dat er bossen voor worden gekapt, vind ik een kwalijke zaak. Het moet anders. Daarom probeer ik erop te letten dat ik zo min mogelijk producten met palmolie koop. Dat is best ingewikkeld. In het buitenland zie je op verpakkingen vaak staan dat een product geen palmolie bevat, maar in Nederland moet je in de supermarkt de hele ingrediëntenlijst doorvlooien. In snoep kun je palmolie het makkelijkst ontlopen. Toch moet je blijven nadenken, want een chocoladereep van duurzame cacao kan toch palmolie bevatten. En in veel producten zit margarine – ook gemaakt met palmolie. Ik vind dat minder duurzame producten zouden moeten verdwijnen. We moeten het milieu beschermen en om die reden eet ik sinds een jaar geen vlees meer. In mijn vriendenkring bespreken we vaak wat je zelf kunt doen om bij te dragen aan een schonere wereld. Dat is best ngewikkeld, want vaak weet je niet wat je moet geloven. Ik pleit daarom voor meer voorlichting.’
June Volwater
Student Wildlife Management
‘We moeten voorkomen dat er meer plantages komen'
‘Palmolie is ideaal voor het maken van smeuïge pindakaas, maar wij willen het niet meer gebruiken. De palmplantages rond de evenaar blijven zich uitbreiden en dat gaat ten koste van het bos. We vernielen de longen van de aarde. Mister Kitchen heeft een jaar lang gezocht naar een manier om goede pindakaas te maken zonder palmolie. Wij gebruiken nu raapzaad, dat kun je gewoon in Noord-Europa produceren. Natuurlijk moet nu niet iedereen overstappen op raapzaad, want dan verleg je het probleem. Maar duurzame palmplantages ontwikkelen is volgens mij geen oplossing zolang het areaal aan plantages zich blijft uitbreiden. Wat je eigenlijk moet doen, is een halt toeroepen aan die uitbreiding. Op het moment dat er geen plantages meer bij komen, gaat de prijs van palmolie drastisch omhoog. Dan ontstaat vanzelf de behoefte om naar alternatieven te zoeken. Dat die er zijn, laten wij zien met onze pindakaas. Maar de Unilevers van deze wereld vinden het te duur om hun productieprocessen om te gooien. We hebben dat bedrijf trouwens wel laten weten dat je ook lekkere pindakaas kunt maken zonder palmolie. Als ze ons bellen, krijgen ze gratis het recept.’
Igor Sorko
Mede-eigenaar Mister Kitchen, producent van pindakaas zonder palmolie
‘Met een boycot verplaats je het probleem’
'WWF is tegen een boycot van palmolie. Producten zonder palmolie bevatten bijvoorbeeld sojaolie, kokosolie of roomboter. En als die niet duurzaam worden geproduceerd, brengen ze ook problemen met zich mee. Met een boycot los je het probleem niet op; je verplaatst het alleen. Oliepalmen brengen per hectare meer op dan andere gewassen. Bovendien vormen ze een inkomstenbron voor veel kleine boeren. Maar de productie kan wel gepaard gaan met ontbossing en schending van mensenrechten. Dat is voor ons onacceptabel. Daarom moeten we duurzaam produceren, minimaal volgens de normen van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO). En die regels mogen wat ons betreft nog wel wat strenger. Er is niet één manier om ontbossing tegen te gaan; je moet op meer fronten strijd voeren. In productielanden als Indonesië voert WWF programma’s uit om bossen te beschermen. En in de Europese Unie lobbyen we voor wetgeving die alleen
nog duurzame producten toestaat. Intussen proberen we financiële instellingen en bedrijven zover te krijgen dat ze hun beleid verduurzamen. En op lokaal niveau adviseren we boeren hoe hun opbrengst per hectare te verhogen, zodat ze meer inkomsten krijgen. Dan kan de palmolieproductie
omhoog zonder extra bos te kappen. Het is kortom van belang om geen palmolievrije producten, maar duurzame en ontbossingsvrije producten te stimuleren.’
Sandra Mulder
Palmolie-specialist van het Wereld Natuur Fonds
‘Je kunt foute plantages beter overhalen om duurzaam te produceren’
‘Een boycot van palmolie is geen oplossing voor de ontbossing. De alternatieven nemen ook veel ruimte in. Wat dan wel? We moeten duurzaam produceren. Onlangs is de certificering voor duurzame palmolie aangescherpt: er komt nog meer aandacht voor flora en fauna en voor
de werkomstandigheden op de palmplantages. Daar staan wij helemaal achter. Nederlandse bedrijven die palmolie gebruiken of erin handelen, hebben zich verenigd in de Dutch Alliance for Sustainable Palm Oil. Die is opgericht omdat aanvankelijk niemand duurzame olie kocht. De margarinefabrikanten niet, de koekjesproducenten niet, de supermarkten niet. Maar we hadden in Europa wel die RSPO-certificaten in het leven geroepen. Toen zeiden wij: wie a zegt, moet ook b zeggen. Wij pleiten ervoor om alléén nog palmolie te kopen van duurzame plantages. We willen geen boycot van foute palmolie. Juist door met deze plantages samen te werken, kun je ze misschien overhalen om alsnog duurzaam te gaan produceren. Daar bereik je meer mee. Want bedenk wel: 85 tot 90 procent van de palmolie wordt buiten Europa geconsumeerd. Overigens gebruiken
de bij Dutch Alliance for Sustainable Palm Oil aangesloten voedselproducenten allemaal duurzame palmolie. Hun productie voor de Nederlandse markt – 88 procent van hun totale productie – is helemaal duurzaam.’
Frans Claassen
Directeur van MVO, de ketenorganisatie voor oliën en vetten en initiatiefnemer van de Dutch Alliance for Sustainable Palm Oil