Wonen met een groen hart
Groener wonen kan op heel veel manieren. Van tweedehands meubels tot een duurzaam dorp op het water. Laat je inspireren door vier uiteenlopende verhalen. Tekst: Ernest Marx, beeld: Sicco van Grieken
"Ik woon nu op twintig vierkante meter"
Marjolein Jonker (44) woont sinds drie jaar in een tiny house in Alkmaar. Ze heeft van deze duurzame woontrend zelfs haar beroep gemaakt.
"Ruim vier jaar geleden besloot ik duurzamer en betaalbaarder te gaan wonen. Ik had als alleenstaande een rijtjeshuis met drie slaapkamers. Mijn droom was een klein vrijstaand huisje met een moestuin. Ik wilde back to basic en als het even kon ook zelfvoorzienend zijn. Ik heb financiering gevonden en een ontwerper en bouwer voor mijn huisje gezocht. Uiteindelijk ben ik van negentig naar twintig vierkante meter woonoppervlak gegaan. Ik moest veel spullen wegdoen, maar dat voelde prima. Nu moet ik wel twee keer nadenken voordat ik nieuwe spullen koop. Ik heb de ruimte gewoon niet. Daardoor leef ik ook op andere vlakken duurzamer."
Wat is het grootste struikelblok voor mensen die dit ook willen?
"De locatie. Je mag niet zomaar een huisje ergens neerzetten. Als je geen geld hebt voor een eigen kavel ben je afhankelijk van de gemeente. Vanuit mijn stichting Tiny House Nederland adviseer ik anderen over een geschikte aanpak. Het beste dat je kunt doen, is mensen om je heen verzamelen die hetzelfde willen. Schrijf samen een goed plan en ga daarover met de gemeente in gesprek. Ik sta nu zelf met enkele andere tinyhousebewoners op een voormalig gaswinningsterrein van de gemeente. Vlakbij een park en op loopafstand van het station. Het is fantastisch en we mogen hier in ieder geval de komende vier jaar blijven."
"Onze bank is alweer de vijfde via Marktplaats"
Annemarie Griffioen (39) koopt haar meeste meubels via Marktplaats. Het is haar manier van consuminderen en ook nog een leuke hobby.
"Je hoort tegenwoordig vaak hoe wij kunnen bijdragen aan een lagere CO2-uitstoot door bijvoorbeeld minder autorijden of minder vliegen. Maar de meeste CO2-uitstoot komt door het produceren van alle spullen die we gebruiken. Dus waarom zouden we altijd alles nieuw kopen en uit verre
landen hierheen importeren? Er zijn nog zo veel goede spullen die via Marktplaats gewoon voor het grijpen liggen. Het scheelt bovendien in de portemonnee. Uiteindelijk zijn we allemaal gebaat bij het hergebruik van spullen, want het zorgt ervoor dat onze wereld mooi blijft."
Wat is het pronkstuk uit jouw collectie?
"Mijn salontafel. Die heeft iemand helemaal zelf gemaakt van houten latjes en daar zijn metalen pootjes onder geschroefd. Ik heb ook een mooi prinsessenstoeltje dat in de kinderkamer van mijn oudste dochter stond. Dat bewaar ik uit sentimentele overwegingen. De bank in onze woonkamer is alweer de vijfde die ik via Marktplaats heb. Ik hoor mensen weleens zeggen dat ze het viezig vinden als het van een ander is geweest. Ach, ik haal er een sopje overheen en het is weer goed. Daar doe ik niet moeilijk over. En als ik iets zelf niet meer leuk vind, bied ik het weer online aan."
"We hebben nu twee derde minder CO2 uitstoot"
Leontien Aarnoudse (40) en haar man verbouwden in vier maanden tijd hun jarendertigwoning. Na een duurzame metamorfose gingen ze van energielabel F naar A.
"Met mijn man en onze twee kinderen verhuisde ik van een appartement in Amsterdam naar een jarendertigwoning in Haarlem. We wilden een en ander verbouwen en besloten dat duurzaam te doen. Allereerst zochten we een manier om ons huis te verwarmen zonder aardgas. Een warmtepomp bleek het meest geschikt, maar die is alleen effectief als je huis goed geïsoleerd is. En dat van ons was behoorlijk tochtig en oud. Daarom hebben we de vloeren, plafonds, gevels en het dak volledig aangepakt. Het streven was om van een energielabel F naar A gaan. Dat is gelukt."
Wat is je het meest tegengevallen aan de verbouwing?
"In het begin kwamen we veel ongeloof en wantrouwen tegen, bijvoorbeeld bij de makelaar en de notaris. Het is een betrekkelijk nieuw fenomeen om oudere huizen van het gas af te krijgen en te verduurzamen. Ik moest veel zelf uitvogelen, terwijl ik niet erg technisch onderlegd ben. Gelukkig kreeg ik hulp van een vriend die wel ervaring had. Ik ontdekte dat er vrij weinig subsidiepotjes voor verduurzaming zijn waarop je als particulier een beroep
kunt doen. Daardoor was de verbouwing een forse investering en het zal ons twintig jaar kosten om alles terug te verdienen. Toch zijn we blij met het resultaat. Met de nieuwe maatregelen hebben we twee derde minder CO2-uitstoot en we gebruiken geen aardgas meer. Dat is echte winst."
"Ons drijvende dorpje zit vol duurzaam technisch vernuft"
Sascha Glasl (41) ontwikkelde met zijn architectenbureau Space & Matter de duurzaamste drijvende woonwijk ter wereld. Hij woont er zelf inmiddels ook.
"Een groep milieubewuste, goedopgeleide Amsterdammers kwam tien jaar geleden naar mijn architectenbureau met een droom. Ze wilden in Amsterdam de duurzaamste drijvende woonwijk van Europa bouwen en bewonen. Dat werd Schoonschip. Dit drijvende dorp bestaat nu uit 46 woningen verdeeld over dertig woonboten. Het zit vol duurzaam technisch vernuft. Elke woning heeft zonnepanelen en een batterij. De batterijen zijn zo met elkaar verbonden dat als je zelf op vakantie bent je jouw stroom kunt doorverkopen aan de buurman. Een ander voorbeeld is de scheiding van het afvalwater. Ons vieze water loopt via een aparte leiding naar een raffinaderij die er biogas van maakt."
Waarom woon je nu zelf ook in Schoonschip?
"Toen ik bezig was met het ontwerpen van dit plan, kwam opeens het besef: wonen op deze manier is ook mijn droom. Dus liet ik mezelf acht jaar geleden als geïnteresseerde op de wachtlijst zetten. Superblij dat ik werd ingeloot! Ik woon er nu net twee maanden met mijn vrouw en onze dochter. Het is geweldig. Wonen op het water is sowieso altijd al een droom van me geweest. Met alle maatregelen die we hebben getroffen op het gebied van duurzaamheid voelt het alsof we ook echt een pioniersrol vervullen. Maar bovenal is het een erg aangename plek. We hebben een dorpje op het water gecreëerd waar de sociale cohesie enorm is."
5 ideeën voor duurzamer wonen
-
1
Isoleer je huis
Het duurzaam maken van een bestaande woning begint bij goede isolatie. Je hoeft daardoor minder te stoken en krijgt dus ook een lagere energierekening. Je kunt klein beginnen door het ophangen van gordijnen en het dichten van kieren en tochtgaten. Andere opties zijn enkelglas vervangen door energiezuinige dubbele of zelfs triple beglazing. Verder zijn er talrijke opties voor het isoleren van muren, vloeren en daken.
-
2
Ben energiezuinig
Apparaten zoals een waterbed of grote Amerikaanse koelkast zijn enorme energieslurpers die niet passen in een duurzame woning. Heb je een elektrische boiler? Met een zonneboiler kun je vaak de helft besparen op het energiegebruik voor warm water. Zorg dat je alleen nog ledverlichting in huis hebt en zet apparaten die je niet gebruikt ook echt helemaal uit. Want de stand-bystand verbruikt meer energie dan je denkt.
-
3
Ga voor groene stroom
Het is altijd goed om zonnepanelen op je dak te plaatsen en daarmee je eigen stroomleverancier te worden. Alleen is dat niet voor iedereen weggelegd. Bijvoorbeeld als je in een appartement woont. Maar dan is er de mogelijkheid om via de reguliere stroomleverancier voor groene stroom te kiezen. De geleverde energie komt dan niet van fossiele brandstoffen maar meestal van wind en zon.
-
4
Groen in én op je huis
Levende planten in huis verbeteren het binnenklimaat door vervuiling uit de lucht te filteren. Maar ook op je huis kun je groen doen, door planten te laten groeien op je dak. Werkt nog isolerend ook. Zo’n groendak wordt vaak beplant met sedum, een vetplantje. Maar je kunt ook kiezen voor kruiden of wilde bloemen waarmee bijen blij zijn.
-
5
Wees wijs met afval
Afvalscheiding is voor veel mensen een vanzelfsprekendheid. Materialen als papier, glas, plastic en batterijen kunnen prima worden hergebruikt. Dat scheelt grondstoffen. Ook is het een goed idee om grotere, afgedankte gebruiksvoorwerpen een tweede kans te geven. Bijvoorbeeld via een kringloopwinkel. Wat voor de één afval is, is voor de ander een leuk vintage meubelstuk.