‘CO2-uitstoot van vliegreizen compenseren heeft geen zin’ De stelling
Die tien dagen Bali, die kunnen toch wel als je de CO2- uitstoot van je vliegreis compenseert? Of sus je met die paar euro extra alleen je geweten? Vier deskundigen over vliegen en compensatie. Tekst: Jolenta Weijers
‘CO2 compenseren is nu nog nodig’
René Toet
Directeur van Climate Neutral Group
‘Je kunt het best helemaal niet vliegen. Maar als het echt moet, compenseer dan alsjeblieft de uitstoot van je reis. CO2-compensatie is een van de weinige opties die je hebt zolang we gebruikmaken van fossiele brandstoffen. Neem dus de verantwoordelijkheid voor je gedrag. Climate Neutral Group helpt bedrijven hun ecologische voetafdruk te verkleinen. We zijn ook het bedrijf achter GreenSeat, waarmee je als consument de CO2-uitstoot van je vakantiereis kunt compenseren. We investeren in klimaatprojecten in landen die daar zelf geen geld voor hebben.
Natuurlijk moet de totale uitstoot van broeikasgassen naar beneden. Door energie te besparen, in elektrische auto’s te rijden, zelf stroom op te wekken en minder vlees te eten. Maar we reizen nu eenmaal graag en onze uitstoot blijft hoog. Dus voorlopig is compensatie van CO2-uitstoot geen luxe, maar noodzaak. Duur is het evenmin. Je vliegreis naar Barcelona compenseren kost net zo veel als een kop koffie. Toch doet maar één procent van de mensen het. Hoe is het mogelijk, vraag je je dan af. Als we allemaal kleine stapjes zetten om de wereld te verbeteren, dan gebeurt er echt iets.’
‘CO2-compensatie is en blijft een lapmiddel’
Reinier van den Berg
Weerman bij RTL Nederland en ambassadeur van WWF
‘CO2 compenseren is beter dan niets doen, maar je moet niet denken dat je op deze manier door kunt gaan met de wereld vervuilen. CO2-compensatie is en blijft een lapmiddel voor een enorm klimaatprobleem. We moeten gaan begrijpen dat we maar één planeet hebben en dat we nu écht duurzaam moeten gaan leven. Ons consumptiegedrag schaadt het klimaat en de biodiversiteit.
Als je uitgaat van het principe dat de vervuiler betaalt, moet je die schade doorberekenen in de prijs voor een vliegticket of een spijkerbroek. Ja, dan wordt dat ticket vijf keer duurder en kun je niet meer een weekend gaan stappen in Barcelona. Nou en? Dat kon vroeger evenmin en dat was heus niet erg. In Den Haag kun je ook leuk uitgaan. Ik realiseer me dat zo’n verandering een kwestie is van een lange adem, maar je moet een stip op de horizon hebben. Iets om naartoe te werken. Voor nu zou ik willen dat de overheid ons meer gevoel voor urgentie bijbracht. Tijdens de Covid-pandemie gaf het kabinet elke twee weken een persconferentie. Ik zou zeggen: doe dat ook voor het klimaat.’
‘Stop met al dat vliegen’
Saskia Pepping
Sectormanager toerisme bij MVO Nederland, de organisatie die duurzaam ondernemerschap stimuleert
‘Ik ben het deels eens met de stelling. Het belangrijkste is dat we heel snel heel veel minder CO2 gaan uitstoten, anders gaan we met z’n allen naar de Filistijnen. Het bewijs is steeds duidelijker. We staan in de fik of onder water. Kijk maar naar de bosbranden in Canada en Amerika en de watersnood in Limburg. Maar minder CO2 uitstoten lukt niet van de ene op de andere dag. Compensatie is een doekje voor het bloeden, maar het is nodig tot het ons lukt om anders te gaan leven. Want dat is wat er moet gebeuren.
We moeten stoppen met zo veel vliegen. Een weekeindje naar Ibiza of tien dagen naar Bali, en dat drie keer in een jaar: het kan gewoon niet meer. Als je op vakantie gaat, kijk dan ook eens dichterbij, zodat je de trein kunt pakken. Je kunt zo veel toffe trips maken zonder te vliegen. Zo’n verre reis is mooi, en ik wil dat zelf ook nog wel, maar dat moet dan een uitzondering zijn en niet de regel. Het gevaar van vliegreizen compenseren, is dat je denkt dat je onbeperkt kunt blijven vliegen. Ik zeg: doe dat niet. En als je toch vliegt, compenseer dan je ecologische voetafdruk.’
‘Steek je geld liever in bescherming van bestaand bos’
Peter Verburg
Hoogleraar en hoofd van de vakgroep Milieugeografie aan het Institute for Environmental Studies van de Vrije Universiteit Amsterdam
‘Feitelijk gezien moet ik zeggen: alle kleine beetjes helpen. Maar ik heb veel moeite met CO2-compensatie van vliegreizen. Je houdt er gedrag mee in stand dat crimineel is tegenover de planeet. Mensen kopen er de schade die ze veroorzaken mee af. Het is een moderne aflaat. Maar om de opwarming van de aarde te laten stoppen, moeten we juist minder CO2 gaan uitstoten. Anders gaan we het als mensheid verliezen. Er is te weinig land voor alle nieuwe bomen die we nodig hebben. En trouwens, die bomen groeien te langzaam om onze “luxe” uitstoot tijdig te compenseren. We hebben onze handen al vol aan compensatie van uitstoot die we niet kunnen vermijden.
Daarom: consumeer bewuster. Eet minder vlees en zuivel. Pak vaker de fiets. Als je grotere afstanden moet afleggen, neem dan de trein. En vooral: stem op de juiste partij als er weer verkiezingen zijn. Veel mensen maakt het niet uit. Die vliegen voor € 9,95 naar Barcelona. Dat soort impulsaankopen kun je als overheid best verbieden. Of verwerk op z’n minst de ecologische voetafdruk van zo’n trip in de prijs. Zelf compenseer ik niet. Ik doneer liever aan WWF. Bestaande bossen beschermen is beter dan nieuwe planten.’