Droge moerassen in Zuid-Amerika. Regenwouden met steeds minder natuurlijke hulpbronnen. Delen van Afrika die zuchten onder historische droogte. Klimaatverandering raakt ons allemaal, maar degenen die het hardst worden getroff en hebben te vaak amper een stem. Gelukkig staan overal ter wereld klimaatstrijders op. Maak kennis met Rhoda, Rogério en Zulma.

Rhoda Kapami Muwezwa

"Ik wil mijn gemeenschap bewust maken
van klimaatverandering."

Het Itezhi-Tezhi District ligt in de meest zuidelijke provincie van Zambia. Rhoda Kapami Muwezwa is stamhoofd van de Muwezwa-stam en voorzitter van de Itezhi Tezhi District Empowerment Trust. Ze maakt zich hard voor het eindigen van kindhuwelijken en tienerzwangerschappen in Zambia en is ambassadeur van Voices for Just Climate Action (VCA) en de Keep Zambia Clean-campagne.

‘Door klimaatverandering heeft mijn gemeenschap te kampen met overstromingen, droogte, watertekorten en harde wind. Door bewustzijn te creëren over klimaatverandering, weten onze mensen wat de gevolgen hiervan zijn en hoe ze duurzamer kunnen omgaan met grondstoffen. Zo werden veel bomen gekapt voor houtskool, brandhout en het bouwen van vee-omheiningen. Door mensen te informeren over de gevolgen van houtkap, en bosbewakers aan te stellen binnen de gemeenschap, kan het bos blijven staan.’

Tessel in 't Veld / WWF

Rogério Mendes

"Onze oogst is gehalveerd."

In de jaren '70 en '80 van de vorige eeuw verzetten duizenden Braziliaanse rubbertappers zich tegen het geweld van veeboeren die land inpikten in het Amazonewoud. Met resultaat. Onder leiding van Chico Mendes werd 's werelds eerste extractiereservaat gecreëerd: een beschermd bosgebied voor duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen.

In 1988 werd Chico vermoord. Zijn neef, Rogério Mendes (24) zet de strijd voort. Hij houdt zich bezig met duurzame winning van rubber, verkoop van paranoten en agrobosbouw: landbouw waarbij het bos behouden blijft. Deze activiteiten verzekeren lokale gemeenschappen van inkomen en beschermen het Amazoneregenwoud.

‘De Amazone is in gevaar’, zegt Rogério. ‘De rivier wordt droger en bomen sterven eerder. Door klimaatverandering is onze productie in het bos afgenomen. Waar we vroeger 4400 kilo paranoten per jaar oogsten, is dat nu nog maar de helft. Om ons bestaan op aarde veilig te stellen, is het heel belangrijk dat we het bos in stand houden. Onze gemeenschappen zijn de beschermers van het bos. Mijn vader en Chico Mendes hebben samen gevochten voor de verdediging van de Amazone. Nu is het de beurt aan mijn generatie.’

Dagelijkse realiteit

Terwijl de honderd grootste bedrijven verantwoordelijk zijn voor 70 procent van de uitstoot van broeikasgassen, worden mensen die het minst bijdragen aan klimaatverandering het hardst geraakt. Eilandbewoners in de Stille Oceaan zien hun land worden opgeslokt door de zee. Boeren in Afrika krijgen te maken met droogte of overstromingen, met een mislukte oogst als gevolg.

De strijd is voor steeds meer mensen overal ter wereld een dagelijkse realiteit. Maar als het gaat om klimaatoplossingen, hebben degenen voor wie de gevolgen het meest urgent zijn vaak geen plek aan de onderhandeltafel. Om ervoor te zorgen dat ook hun stem gehoord wordt, is het belangrijk dat er in alle delen van de wereld klimaatstrijders opstaan.

Plek aan de onderhandeltafel

Via het programma Voices for Just Climate Action werkt WWF samen met klimaatstrijders als Zulma, Rogério en Rhoda. Het belangrijkste doel is ervoor te zorgen dat mensen als zij een eerlijke kans krijgen om klimaatoplossingen te creëren die voor hen werken.

Tussen 8 en 20 november van dit jaar komen wereldleiders in Egypte bij elkaar tijdens de 27e Conference of the Parties. Daar zullen ze afspraken maken over klimaatoplossingen. Het Wereld Natuur Fonds zet zich, samen met partners, in om de stemmen van mensen als Zulma, Rogério en Rhoda en al die anderen in Egypte te laten horen.

Zulma Franco

"Ons land is alles voor ons."

Onderwijzer Zulma Franco woont in het Paraguayaanse deel van de Pantanal, ‘s werelds grootste moerasgebied met een enorme biodiversiteit. Verwacht wordt dat de Pantanal tegen het einde van deze eeuw veel droger en heter zal zijn dan nu. Met verwoestende gevolgen, zoals extreme droogte en overstromingen. Dammen voor waterkrachtcentrales blokkeren de toevoer van water, wat het gebied nog droger maakt.

Als leider van de Yshir-gemeenschap Virgen Santísima – de oorspronkelijke bewoners van de Pantanal – zet Zulma zich in voor bewustzijn over klimaatverandering en het behoud van hun traditionele manier van leven. Door illegale landonteigening worden de Yshir verdreven van hun voorouderlijke land, waardoor het moeras nog verder aangetast wordt.

Zulma strijdt voor het behoud van hun land en kennis. ‘Ons land is alles voor ons. In ons land zit onze geschiedenis, ons geloof en de kracht om jezelf te zijn.’ Mede dankzij Zulma’s werk wordt geïnvesteerd in traditionele ambacht, visserij en veehouderij en in het voortbestaan van de Yshir-gemeenschap in de Pantanal.

Klimaatstrijders